Psikolojik İyi Oluş Nedir?

Üniversite mezunu kişiler mezuniyet sonrasında ne kadar süreceğini bilmedikleri belirsiz bir döneme girmektedirler. İş bulana kadar veya yüksek lisansa başlayana kadar geçen sürede ise çeşitli sebeplerden dolayı psikolojik iyi oluş durumları olumsuz etkilenmektedir. Bu kişilerin psikolojik iyi oluşlarını artırmak amacıyla çıktığımız yolculukta öncelikle iyi oluş kavramının ne olduğunu açıklayalım.

İyi oluş ile ilgili çeşitli tanımlar yapılmaktadır. Fakat önemini tam olarak anlayabilmemiz için öncelikle Dünya Sağlık Örgütü'nün yaptığı ruh sağlığı tanımına bakmakta fayda var.

Dünya Sağlık Örgütü ruh sağlığını “bireyin kendi yeteneklerinin farkında olması, yaşamında oluşan stresin üstesinden gelebilmesi, iş yaşamında üretken ve faydalı olabilmesi ve yetenekleri doğrultusunda toplumuna katkı yapması’’ şeklinde tanımlanmıştır (Taycan & Coşkun, 2020). Tanıma baktığımızda psikolojik açıdan sağlıklı olmak demek herhangi bir sağlık sorununun olmaması değildir. Buna ek olarak farklı kavramların hayatımızda var olması demektir.

Peki, nedir hayatımızda var olması gereken bu farklı kavramlar?

Psikolojik iyi oluşun var olması için çeşitli alt boyutlar vardır. Ryff’ın Psikolojik İyi Oluş Modeli'ne göre ise en temel altı boyut vardır: Özerklik, Kendini Kabul, Olumlu Sosyal İlişkiler, Yaşam Amacı, Bireysel Gelişim ve Çevresel Hakimiyet (Ryff, 1989).

İyi oluş dediğimiz kavram bütün bunların hayatımızda var olması sonucu ortaya çıkmakta ve bizleri daha sağlıklı bireyler yapmaktadır. Bu boyutları hayatımıza katmanın ise çeşitli yolları bulunmaktadır ve bu yollar herkes için farklıdır. Bir işe girip çalışmaya başladığımızda veya gönüllü olarak çalışmalar yaptığımızda ya da sadece kendimize vakit ayırdığımızda bile bu alt boyutların birkaçını hayatımıza dahil etmiş oluruz. Gündelik stresimizin üstesinden gelmek, çevremizde bizler gibi olan insanlar olduğunu bilmek ve değersizlik hissinden mümkün olduğunca uzaklaşarak kendimiz için anlamlı olabilecek değerler üretmek, bu açıdan oldukça önemlidir.

Ancak bazı dönemlerde elimizde olmayan sebeplerden dolayı ya da hiç farkında olmadan iyi oluşumuzu artıracak etkinliklerden uzaklaşırız. Bazen, sadece yaptığımız ufak tefek işlerin hayatımıza aslında ne kadar büyük fayda sağladığını bilmediğimiz için onları yapmayı bırakırız. Kendimize vakit ayırmayı bırakırız, sosyal ilişkilerimiz zayıflamaya başlar. Bunların sonucunda ise gündelik iyi oluşumuz olumsuz etkilenir ve olumsuz duygu durumlarına sürükleniriz. Mezuniyet sonrası henüz çalışmaya başlamadığımız dönem tam olarak böyle bir dönemdir.

Hobios’da ise yukarıda bahsedilen iyi oluş boyutlarını hayatınıza katmanıza yardımcı olacak ve psikolojik iyi oluşunuzu artıracak bir program tasarlanmaktadır. Süreç bittiğinde psikolojik iyi oluşun gerekli boyutlarının pek çoğunu hobileriniz aracılığıyla deneyimlemiş olmanız hedeflenmektedir.

Unutmayın, iyi olmak demek bir hastalığın veya davranış bozukluğunun yokluğu değildir. Hayatımızda daha başka şeylerin varlığıdır.

Kaynakça

Ryff, C. D. (1989). Happiness Is Everything, or Is It? Explorations on the Meaning of Psychological Well-Being. Journal of Personality and Social Psychology, 1069-1081.

Taycan, O., & Coşkun, B. (2020). Ruh Sağlığını Güçlendirme: Kavramlar, Kanıtlar, Uygulamalar. Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği.