Psikolojik Olarak İyi Hissetmek ve Minnettarlık
Günlük hayatta karşılaştığımız pek çok sorun vardır. Bu bazen işsizlik gibi ne zaman son bulacağı belli olmayan bir sorundur bazen ise bir ay sonra gireceğimiz bir sınavdır. Sorun ne olursa olsun bizlerin yapması gereken, benliğimize en az hasar verecek şekilde bu süreci geçirebilmektir. Yaşadığımız her sorun, profesyonel bir destek almamızı gerektirmeyebilir fakat hemen her sorun iyi oluşumuzu az ya da çok etkilemekte ve bizleri psikolojik olarak yıpratmaktadır. Bunun için de psikolojik iyi oluşumuzu artırmalı ve zor dönemlerde kendimize ve çevremize nasıl yaklaşacağımızı bilmeliyiz.
Her hafta blog yazılarımızla sizlere psikolojik iyi oluşunuzu artırmaya yardımcı olacak bilimsel temelli yazılar hazırlamaya çalışıyoruz. Geçen hafta iyi oluşun önemli bir adımı olan güçlü yanlardan bahsettik. Henüz okumayanlar “Psikolojik İyi Oluşta Güçlü Yönler ve Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar” yazımıza göz gezdirebilirler.
Bu haftaki yazımızda ise psikolojik iyi oluşun önemli bir parçası olan minnettarlık ile ilgili sizlere bilgi vermeye çalışacağız.
Minnettarlık
Froh, Kashdan, Ozimkowski ve Miller (2009) minnettarlığın tanımını şu şekilde yapmışlardır “Başka bir kişinin nazik ve yararlı bir davranışı karşısında hissedilen şükran duygusu” (Duran & Tan, 2013). Tanıma baktığımızda minnettarlığın minnet duymaktan farklı olduğu görülmektedir. Minnet duyma, bir karşılık verme ihtiyacı hissettiğimiz genellikle rahatsız edici bir durumken minnettarlık aksine olumlu bir durumdur. Bizleri iyi hissettirir. Ayrıca minnettarlık sadece insanlara karşı değil, insanüstü veya insan dışı kaynaklara karşı da hissedilebilmektedir (Duran & Tan, 2013).
Minnettarlığı ifade etmek neden önemlidir?
Psikolojik olarak iyi hissetmek ile minnet duygusunu fark etmek ve onu ifade etmek arasında olumlu bir ilişki vardır (Rash, Matsuba, & Prkachin, 2011). Minnet duygusunu ifade eden insanlar daha iyimser olmaktadırlar. Ayrıca mutluluk seviyeleri ve yaşam doyumları artarken depresyon seviyeleri azalmaktadır (Rash, Matsuba, & Prkachin, 2011). Yapılan araştırmalar gösteriyor ki minnet duygusunu ifade eden kişiler duygusal, sosyal ve bedensel olarak daha iyi hissetmektedirler (Duran & Tan, 2013).
Bir psikoloji araştırmasında katılımcılar üç gruba ayrıldı. İlk grup bir önceki hafta başlarına gelen ve minnet duydukları bir olayı anlattı, ikinci grup bir hafta önce başlarına gelen olumsuz bir olaydan bahsetti. Son grup ise önceki hafta yaşadığı onları etkileyen herhangi bir olayı yazdı. 9 hafta süren çalışmada her haftanın sonunda değerlendirmeler yapıldı. Çalışmanın sonucunda minnet duygusunu belirten grup diğer gruplarla karşılaştırıldığında gelecek hafta ile ilgili daha umutlu ve kendi hayatları ile ilgili de daha olumlu hissediyorlardı. Fiziksel olarak şikayetleri diğer gruplara oranla çok azdı (Emmons & McCullough, 2003).
Çalışmada minnet duygusu yalnızca fark ettirildi. Katılımcılardan, karşı taraf ile herhangi bir şekilde iletişime geçmeleri istenmedi. Ulaşılan sonuçlara göre minnet duygumuzu sadece fark etmek dahi hayatımızda oldukça büyük olumlu etkilere yol açmaktadır.
Minnet duygusu ile ilgili genelde iki tür çalışma yapılmaktadır. Birincisi deneyde olduğu gibi kişilere minnet duydukları anlar düşündürülerek yazmaları istenmektedir. Her gün iyi olan üç şeyin yazıldığı şükran günlükleri bu başlık altına girmektedir. Bir de minnet mektuplarının olduğu etkinlikler vardır. Yaşadığınız bir olayı hatırlamanız ve o olayda minnet duyduğunuz kişiye bir mektup yazmanız istenir. Minnet duygunuzu fark etmenin yanında onu ifade etmek ve karşı tarafla iletişime geçmek de oldukça etkilidir. Karşı taraftan genelde almayı beklemediğimiz kadar olumlu tepkiler alabilmekteyiz.
Yazıyı Psikolog Philip C. Watkins’in bir sözü ile bitirelim.
“Zevk duyduğumuz olayın kaynağına, minnet ve övgü duygumuzu ifade etmedikçe, o olaydan aldığımız zevk eksik kalır.” (Toepfer, Cichy, & Peters, 2012).
Kaynakça
Duran , N., & Tan, Ş. (2013). Minnettarlık ve Yaşam Amaçları Yazma Çalışmalarının Öznel İyi Oluşa Etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 145-166.
Emmons, R., & McCullough, M. (2003). Counting Blessings Versus Burdens: An Experimental Investigation of Gratitude and Subjective Well-Being in Daily Life. Journal of Personality and Social Psychology, 377-389.
Rash, J., Matsuba, K., & Prkachin, K. (2011). Gratitude and Well-Being: Who Benefits the Most from a Gratitude Intervention? APPLIED PSYCHOLOGY: HEALTH AND WELL-BEING, 350-369.
Toepfer, S., Cichy, K., & Peters, P. (2012). Letters of Gratitude: Further Evidence for Author Benefits. J Happiness Stud, 187-201.